İngiltere soruşturması, 2018 yılında Sergei Skripal ve kızına yönelik saldırının Vladimir Putin tarafından onaylanmış olmasının gerektiğini gösteriyor. Raporun iddiasına göre bu, masum 44 yaşındaki bir İngiliz kadınının ölümüne yol açan bir güç gösterisiydi.
Sorşturma Sonucu: Devlet Düzeyindeki Operasyon
İngiltere’de yürütülen resmi soruşturma, Siergiej Skripal’e yönelik “nowiczok” zehriyle düzenlenen operasyonun Rusya tarafından planlandığı sonucuna vardı. Eski Yüksek Mahkeme yargıcı Anthony Hughes’un hazırladığı raporda, operasyonun en üst düzeyde emredildiği belirtildi. Hughes, emrin doğrudan Vladimir Putin’den geldiğini öne sürdü.
Skripal ve kızı Julia, Mart 2018’de Salisbury’de bilinçsiz halde bulundu. Yetkililer, zehrin evlerinin kapı kolu üzerine sürüldüğünü tespit etti. İkisi de hayatta kaldı, ancak doktorların mücadelesi sürdü.
Dawn Sturgess’in Ölümü ve Zehirin Ölçüsü
Operasyon üzerinden dört ay sonra, 44 yaşındaki Dawn Sturgess hayatını kaybetti. Partneri, Rus ajanlarının kullandığı parfüm şişesini buldu. Rapor, şişede binlerce kişiyi öldürebilecek kapasitede zehir bulunduğunu belirtti.
Hughes, “Suçluların – uygulamacılar dahil GRU komutanlarından en üst makamlara kadar – bu kadının ölümünden ahlaki olarak sorumlu olduklarını” vurguladı. Raporunda, “Skripal’i öldürmeyi hedefleyen operasyonun en üst düzeyde, yani Putin tarafından onaylandığına karar verdim” ifadesine yer verdi.
Rusya Açıklaması ve İngiltere’nin Tepkisi
Moskova, soruşturma sonuçlarını temelsiz anti-Rus suçlamalar olarak niteledi. İngiltere hükümeti ise bu iddiaları kabul etmedi. 4 Aralık’ta yeni GRU yaptırımları açıklayan İngiltere, Rus büyükelçiyi çağırdı. Başbakan Keir Starmer, “İngiltere, Putin’in vahşi rejimine karşı her zaman duracak ve onun katil makinelerini adıyla çağıracak” açıklamasında bulundu.
Stratejik Mesaj ve Tarihsel Bağlam
Rapor, Salisbury saldırısının daha geniş bir bağlam değerlendirildiğini ortaya koydu. Soruşturma, olayın Kırım’ın ilhakı ve 2014’teki Malaysia Airlines uçağının düşürülmesi sonrasına denk geldiğini hatırlattı. Hughes, saldırının sıradan bir intikam eylemi değil, “hem iç hem de uluslararası kamuoyuna verilen planlanmış bir mesaj” olduğunu savundu.
Bu, Skripal’e yönelik saldırıda Putin’i suçlayan ikinci İngiliz resmi soruşturma. 2016’da Litvinenko’nun polonium zehirlenmesi de benzer şekilde değerlendirilmişti. Olaylar, İngiltere-Rusya diplomatik ilişkilerinde derin bir krize ve Batı’dan 150’den fazla Rus diplomatın geri çağrılmasına yol açtı.
